Trong khói thuốc, có khoảng 7000 chất hóa học, trong đó có 70 chất được xếp vào loại gây ung thư. Khói thuốc lá vẫn có thể tồn tại trong không khí ngay cả khi không còn nhìn thấy hoặc ngửi thấy được. Người không hút thuốc nếu thường xuyên hít phải khói thuốc lá cũng chịu những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe giống như những người hút thuốc lá trực tiếp, như nguy cơ mắc ung thư phổi, nhiễm trùng đường hô hấp, các bệnh về tim mạch.

Một trong những đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề từ hút thuốc thụ động là trẻ em. Nhiều nghiên cứu chứng minh, hút thuốc thụ động sau khi sinh sẽ làm giảm chức năng phổi của trẻ. Trẻ hút thuốc lá thụ động bị giảm 0,32% dung tích sống gắng sức; 1,2% thể tích thở ra gắng sức, 4,8% tỷ suất thở ra giữa kỳ và 4,3% tỷ suất thở ra cuối kỳ.

Hút thuốc lá thụ động cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh, cân nặng khi sinh thấp, viêm đường hô hấp cấp tính, bệnh tai giữa và các triệu chứng hen ảnh hưởng xấu đến phát triển chức năng phổi…

Ngoài ra, tỷ lệ mắc viêm tai giữa tái phát và chảy mủ tai mãn tính ở trẻ có liên quan với hút thuốc lá thụ động cao hơn trẻ không phơi nhiễm với khói thuốc lá là 1,3 lần (đối với viêm tai giữa tái phát) và 1,4 lần (đối với chảy mủ tai mãn tính). Mẹ hút thuốc lá trong quá trình mang thai được chứng minh là có ảnh hưởng đến chức năng phổi của trẻ.

Nghiên cứu gần đây cho thấy, tiếp xúc với khói thuốc lá làm suy yếu khả năng học hỏi của trẻ, bởi trong khói thuốc lá có chứa nhiều chất gây hại cho hệ thần kinh của con người. Trẻ em có người mẹ hoặc bố hút thuốc lá thường xuyên mỗi ngày, có chỉ số thông minh thấp hơn ít nhất 2,87 điểm so với trẻ khác.

Tiếp xúc nhiều với khói thuốc lá còn có thể làm tăng nguy cơ rối loạn hành vi với trẻ em như rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), quá hiếu động, hung hăng, trầm cảm, phạm pháp…Hiện nay, tác hại của thuốc lá đối với lĩnh vực tâm thần vẫn đang được nghiên cứu.

Trẻ em tiếp xúc lâu dài với khói thuốc lá có nguy cơ cao bị bệnh động mạch vành sớm, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch… khi trưởng thành. Ngoài ra, béo phì, đột quỵ và tiểu đường cũng có liên quan mật thiết đến thuốc lá.

Hút thuốc thụ động là nguyên nhân gây ra ung thư phổi ở người trưởng thành không hút thuốc

Với người trưởng thành, nhất là phụ nữ mang thai, khói thuốc lá tác động tiêu cực vào các cơ quan sinh sản và làm tăng nguy cơ ung thư vú và đẻ non ở phụ nữ. Phụ nữ mang thai hít phải khói thuốc trong quá trình mang thai có thể gây biến đổi sự phát triển của bào thai, dễ sảy thai, đẻ non hoặc sinh con nhẹ cân…

Hút thuốc thụ động là nguyên nhân gây ra ung thư phổi ở người trưởng thành không hút thuốc. Những người không hút thuốc tiếp xúc với khói thuốc trong nhà và cơ quan làm việc có nguy cơ ung thư phổi tăng 20 - 30%

Tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá cũng liên quan đến nguyên nhân của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD). Theo WHO, hút thuốc lá thụ động cũng làm tăng nguy cơ mắc COPD lên 10% - 43%. Những người chưa từng hút thuốc tiếp xúc với khói thuốc thụ động có nguy cơ gia tăng các triệu chứng hô hấp như: ho, khó thở, thở khò khè ... đó là những triệu chứng đầu tiên của bệnh COPD.

Phơi nhiễm với khói thuốc trực tiếp gây tác hại tới hệ thống tim mạch, có thể là nguyên nhân của động mạch vành và đột quỵ. 

Hút thuốc lá thụ động cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ lên đến 20 - 30%, là nguyên nhân gây ra 8.000 ca tử vong đột quỵ mỗi năm.

Hít phải khói thuốc lá gây trở ngại cho hoạt động bình thường của tim, máu và hệ thống mạch máu; từ đó làm tăng nguy cơ đau tim. Những người có bệnh tim hoặc có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch nên tránh tiếp xúc với khói thuốc lá, bởi vì ngay lập tức nó có thể gây ra rủi ro đối với sức khỏe. 

Hút thuốc lá đặc biệt gây nguy hiểm cho trẻ em và trẻ sơ sinh. Năm 2010, Tổ chức Y tế thế giới ước tính có khoảng 700 triệu trẻ em, gần một nửa trẻ em trên toàn thế giới hít thở trong bầu không khí ô nhiễm bởi khói thuốc, đặc biệt là ở khu vực trong nhà và gần 170.000 trẻ em tử vong vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá mỗi năm. Số người bị ảnh hưởng và tử vong vì hút thuốc lá thụ động cũng đang ở mức đáng báo động.

Hiện Việt Nam có hơn 15 triệu người hút thuốc lá, mỗi năm thuốc lá cướp đi sinh mạng của hơn 40.000 người và con số này có thể tăng lên 70.000 người vào những năm tới. Nhiều nghiên cứu cho thấy, cứ 10 người tử vong do hút thuốc lá thì có 1 người tử vong do hút thuốc lá thụ động. Như vậy, mỗi năm tại Việt Nam có khoảng 4.000 trường hợp tử vong do hút thuốc lá thụ động.

 Nguồn: tổng hợp