Atiso có tên khoa học là Cynara scolymus, là loại cây gai lâu năm có nguồn gốc ở miền Nam Châu Âu và được sử dụng như một loại thảo dược quý. Vào khoảng đầu thế kỷ 20, atiso du nhập vào Việt Nam, được trồng nhiều ở Sapa, Tam Đảo và nhiều nhất ở Đà Lạt.

Atiso được sử dụng dưới nhiều dạng khác nhau như dùng tươi, dùng khô, nấu chín, dùng làm chế phẩm… Cây atiso còn non có thể nấu ăn được, nhưng bộ phận thường được dùng nhiều nhất chính là hoa atiso (gồm đế hoa, mang hoa, các lông tơ).

Trong Atisô chứa 1 chất đắng gọi là Cynarin, inulin, tanin, các muối kim loại K (tỉ lệ rất cao), Ca, Mg, Natri, các acid hữu cơ

Atiso dùng để kích thích sự tiết dịch của gan mật, chống sỏi mật, ngộ độc gan.

Tác dụng của atiso đối với sức khỏe

Trong các nghiên cứu y học hiện đại, atiso có rất nhiều công dụng tốt về mặt y học và gần như không có tác dụng phụ, thường được dùng để kích thích sự tiết dịch của gan mật, chống sỏi mật, ngộ độc gan.

Không chỉ được biết đến với những tác dụng tốt cho gan, mật, atiso còn được biết đến trong việc phòng chống xơ vữa động mạch và chống tăng mỡ trong máu hoặc trị chứng khó tiêu.

Ngoài ra, atiso cũng có khả năng giảm lượng cholesterol trong máu, giúp tăng sự thèm ăn, hỗ trợ tiêu hóa và cải thiện các vấn đề ở dạ dày. Các thành phần trong atiso còn là chất chống oxy hóa vô cùng tốt.

Tuy nhiên, Lương y Vũ Quốc Trung cho biết, nếu lạm dụng atisô, một ngày uống hơn 2 lít nước trà atisô sẽ gây tác động không tốt tới cơ thể  gây trướng bụng, suy thận, hại gan. Lương y Vũ Quốc Trung khuyến cáo: Một ngày chỉ nên dùng 10-20 gram sắc với nước nếu dùng tươi, 5-10 gram nếu dùng khô. Tốt nhất chỉ nên uống liền trong 10 ngày rồi nghỉ trước khi sang một đợt khác, không nên uống liên tục.

Cách dùng: Sử dụng Actisô dưới nhiều dạng, có thể dùng tươi hoặc khô hâm uống hay nấu thành cao lỏng, cao mềm; còn có dạng chiết tươi bằng cồn hoặc làm cồn thuốc. Hiện nay trên thị trường có nhiều chế phẩm của Actisô: cao Actisô, trà Actisô, Cynaraphytol viên, thuốc ngọt Cynaraphytol, thuốc nước đóng ống Actisamin, bột nước mát Herba Cool, bột sủi bảo vệ gan Herba Cool, giải độc mát gan Herba Cool.

Nguồn: tổng hợp